Od jakiegoś czasu Ławeczkę Antoniego Suchanka przy orłowskim molo skutecznie zakrywał przed wzrokiem ciekawskich wysoki płot. Bowiem  przedsiębiorstwo PPHU"MARBUD" z Gdyni, wykonawca zlecenia Urzędu Miejskiego w Gdyni, ogrodziło teren prac budowlanych. Remont i rewitalizacja skweru wokół ławeczki słynnego malarza marynisty właśnie dobiegły końca.

Informacji o tym przedsięwzięciu udzieliła nam pani  Katarzyna Warzybok z firmy Marbut:
- W zakres prac ,które zgodnie z umową wykonaliśmy, wchodziły m.in.: wykonanie ścieżek, chodników ,dróg dojazdowych dla służb komunalnych, budowa odcinka sieci kanalizacji deszczowej, przebudowa odcinka sieci wodociągowej, budowa i przebudowa linii kablowych oświetlenia, montaż nowych latarni ulicznych, montaż lamp ogrodowych, przebudowa barierek, ułożenie głazów narzutowych, montaż nowych ławek, nasadzenie żywopłotu itp. Prace zostały zakończone (zgodnie z umową) dnia 30 czerwca 2014r.

Zrealizowane prace zatem wykraczają znacznie poza to, co widać gołym okiem. Mieszkańcy i goście odwiedzający skwer Suchanka skupiają się raczej na efektach wizualnych, specjaliści muszą zadbać także o całą infrastrukturę zabezpieczająca teren przed działaniem fal morskich, przed wpływami atmosferycznymi i zniszczeniem wynikającym z użytkowania.

-Jesteśmy przekonani, że wszystkie inwestycje, te zrealizowane i te dopiero zaplanowane, mają na celu podniesienie wartości estetycznych i funkcjonalnych tego miejsca zarówno dla mieszkańców jak i dla turystów.

Zakończenie prac i  ponowne udostępnienie skweru Suchanka mieszkańcom i turystom, daje okazję do przypomnienia dorobku sławnego malarza. Jest też pretekstem do zaprezentowania młodym czytelnikom naszego portalu, z jakich to powodów postać malarza zdobi ławeczkę  znajdującą się przed wejściem na molo w Orłowie, a więc miejscu dla dzielnicy najbardziej reprezentacyjnym.

- Są ludzie, którzy wyciskają na nas piętno. Mają w sobie moc, charyzmę i dobroć. Do nich właśnie należał Antoni Suchanek. Dlatego walczę o pamięć po nim (...). Właśnie tutaj, w okolicy orłowskiego Klifu, artysta często przesiadywał malując swoje obrazy – powiedziała Jolanta Roszczynialska - gdyńska radna, której determinacja i zaangażowanie doprowadziły w  maju 2009 r.do powstania skwerku im. Antoniego Suchanka i do posadowienia rzeźby artysty na jednej z ławeczek. Ławeczka przedstawia artystę siedzącego twarzą do morza i pogrążonego w pracy twórczej, skupionego nad powstającym obrazem. Tuż obok na ławce leżą paleta, farby tj. akcesoria charakterystyczne dla artysty-malarza. Autorem pomnika jest  znany gdyński rzeźbiarz, pan Zdzisław Koseda.

Tradycja umieszczania naturalnej wielkości rzeźby pomnikowej - ławeczki wykonanej z brązu - z siedzącą postacią artysty, trzymającą akcesoria charakterystyczne  dla jego twórczości np. sztalugami, notesem , piórem itp.,  jest już w Polsce dosyć bogata. I cieszy. Bo starszym daje powód do zadumy nad minionym a młodszym stwarza okazję do poznawania historii swojej małej ojczyzny. Ławeczek pomnikowych jest już w Polsce ok. 50 i chcielibyśmy bardzo, by ich przybywało. W ten sposób mamy możliwość  wyrazić wdzięczności za wysiłek tych, którzy tworzyli kulturę narodową.

Kim był zatem Antoni Suchanek, kim przede wszystkim był dla Orłowa?

Jego biografia, tak obfitująca w dramatyczne wydarzenia, to niemal gotowy scenariusz filmowy, który napisało samo życie. Główny bohater – Antoni Suchanek. Reżyser – no właśnie, może przyszli lub obecni adepci gdyńskiej filmówki, kiedyś znajdą inspirację w losach tej postaci. Zainteresowanych odsyłam do artykułu (adres pod tekstem) pani Beaty Jajkowskiej.

Antoni Suchanek urodził się w 1901 roku w Rzeszowie w rodzinie inteligenckiej. I choć dzieciństwo spędził w Nowym Sączu trudno go nazwać góralem. Od dziecka przejawiał szczególne upodobanie do muzyki klasycznej i malarstwa. Stabilizacja materialna rodziców umożliwiła mu studia na ASP w Krakowie, w klasie słynnego malarza tworzącego w okresie Młodej Polski, Józefa Mehoffera. Jednak wybuch I wojny światowej pokrzyżował plany artysty. Studia mógł ukończyć dopiero po ustaniu działań wojennych. Potem wzorem innych artystów z krakowskiej bohemy artystycznej ruszył na nauki do Europy Zachodniej. Najpierw  do Wiednia, do ojczyzny jego babki, potem do Monachium. Po powrocie do kraju miał kolejne szczęście do spotkania utalentowanego przewodnika artystycznego. W Bydgoszczy, gdzie zamieszkał, jego mistrzem został Leon Wyczółkowski – sławny uczeń sławnego Jana Matejki. W latach dwudziestych ubiegłego wieku, kiedy w wolnej Polsce zrodził się entuzjazm dla nowo powstającej Gdyni,  Antoni Suchanek - podobnie jak Żeromski, Wyczółkowski i wielu innych - Gdynię i okolice wybierał na letnisko. Do Orłowa, wraz z całą rodziną czyli żoną Teofilą i dziećmi: Teofilą, Antonim, Henrykiem przyjeżdżał każdego lata niemal do końca dwudziestolecia międzywojennego. Fascynowało go morze zarówno jako zjawisko krajobrazowo-przyrodnicze jak i środowisko dla specyficznej działalności człowieka. Bohaterami jego obrazów są rybacy podczas połowów, chaty rybackie, portowe dźwigi w Gdyni, kutry rybackie zmagające się z niebezpieczną bałtycką falą. W tym też czasie zaprzyjaźnił się z innym słynnym marynistą, gdynianinem Marianem Mokwą.
Podczas drugiej wojny światowej życie Antoniego Suchanka wielokrotnie wisiało na włosku, można powiedzieć, że jego losy jak soczewka skupiają takie nieszczęścia, jakich doświadczał cały naród. We wrześniu 1939 roku stracił cały dotychczasowy dorobek artystyczny zgromadzony w warszawskiej pracowni. W 1943 na pół roku trafił do Oświęcimia aresztowany na ślubie córki wraz ze wszystkimi gośćmi weselnymi. Dzięki staraniom rodziny został uwolniony a dobry duch strzegący jego losów musiał popisać się raz jeszcze, gdy podczas Powstania Warszawskiego cudem uratowano mu ranną rękę. Po wojnie od 1946 roku mieszkał przy ul.Przebendowskich 3 w Orłowie i aktywnie animował życie artystyczne na Wybrzeżu. Tworzył dzieła malarskie i opiekował się młodymi plastykami. Był prekursorem malarstwa zainspirowanego gdyńskim portem. Pierwsze obrazy związane z tą tematyką namalował  już w 1928 roku. Zmarł 19 listopada 1982 roku i pochowany został na Cmentarzu Witomińskim.

Dorobek artystyczny Antoniego Suchanka jest ogromny i obejmuje nie tylko malarstwo i rysunek grafikę, ilustracje do książek, ilustracje zamieszczane w prasie ale także projekty wystroju plastycznego statków. W ciągu swojego życia malarz miał kilkanaście wystaw indywidualnych, najwięcej w Gdańsku i Gdyni. Po śmierci artysty, wystawy zorganizowały muzea: Muzeum Narodowe w Gdańsku i Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku.

Ławeczka i skwer poświęcony Antoniemu Suchankowi są dowodem pamięci mieszkańców Orłowa, żyjących jeszcze przyjaciół i bliższych lub dalszych znajomych, sąsiadów. Są także wyrazem fascynacji morzem, ludźmi morza, specyficznym klimatem nadmorskich okolic – zatem  pasji, tak wyraźnej  w malarstwie  Antoniego Suchanka, największego z polskich marynistów.

Uwaga redakcji: Część alejki na której położono kostkę brukową nie została jeszcze wykończona. Kostka brukowa co prawda jest ale nie została właściwie zespolona zaprawą betonową z podłożem. Mamy nadzieję, że fakt ten nie umknie inspektorom nadzoru budowlanego zatwierdzającym wykonanie zlecenia.

_________________

E.J.

04.07.2014

Źródło informacji biograficznych: http://poznan.naszemiasto.pl/artykul/saga-rodu-suchankow-jak-goral-zostal-slawnym-marynista